maandag 22 september 2008

De oudste verwijzingen II Ambachtsheer

In de publicatie "Genealogie Alblasserwaard" door J E Heijns vinden we in de stamboom van Huysman een vermelding van Pieter Cornelis alias Ambachtsheer. In de collectie van de heer Bruin vinden we in de bestanden aangaande Bleskensgraaf:

Wk.nr.1 f33 3-3-1641
c. Neeltgen Goossen, won. dorp Bleskensgraaf, wede van Pieter Cornelisz alias Ambachtsheer, geass. met Goossen Theunisz haar vader, ter eenre en Hendrick Cornelisz won. Bleskensgraaf als gerechte bloedvoogd van het weeskind Cornelis Pietersz oud 20 weken. Uit vaders versterf 3 mrg land in Nieuw Lekkerland in een weer van 12 mrg ten oosten Lauwen Hoff, ten westen Phillips Pietersz; nog een ½ mrg in Nieuw Lekkerland in een weer van 10 mrg gen. Maet lant, ten oosten Jan Cornelisz, ten westen Vop Jansz. Een obligatie op Cornelis Gielen tot Ridderkerck 300 gld. Neeltgen Goossen houdt de boedel met huis hof en erve en overig land, paerden, koeien, rentebrieven enz. Zij zal het kind opvoeden (de Bruin collectie; Bleskengraaf dt)


De vermelding van een obligatie op Cornelis Gielen uit Ridderkerck is interessant. We vinden tevens:

24.11.1653
178 Cornelis Michielsz Legendijck (wonende Rydderkerck) voor de helft en Hendrick Cornelisz, wonende Bleskensgraeff, oom en bloedvoogt van moeders zijde, Aelbrecht van Breevelt, schout tot Rydderkerck, oppervoogt van de twee weeskinderen van Cornelis Giellen voornoemt, namelijk: Dirck 18, Michiell 13, waarvan moeder was Barbara Cornelis, voor 'd andre helft dragen over aan kinderen van Hendrick Cornelisz voorschreven, gehuwd met Grietgen Pieters (overleden), genaemt: Cornelis,Aryen, Jan, Theunis en Pieter; mitsgaders: Hendrick Huybertsz gehuwd met Adriaentgen Hendricks, wonende Streefkerck, de gifte van: 4 mrg. 225 r in drie weren [N17-19] gemeen en onverdeelt met de landerijen van Hendrick Cornelisz voornoemt uitgezondert sijn huysinge metten buytenwerff. Oost en West de weduwe en kinderen van Cornelis Cornelisz.
178v Vader Cornelis Michielz Legendijck is aan zijn twee kinderen Dirck en Michiel 1225 kar. gld. schuldig. 4%; stelt pand: zijn goederen.


Wederom vinden we een Hendrick Cornelisz als bloedvoogd van de kinderen en wel van moeders zijde. Het is duidelijk dat Hendrick en Barbara broer en zus zijn. Uit de vorige akte leerde we dat Pieter Cornelis een obligatie hield van 300 gulden op ene Cornelis Gielen. En dat een zeker Hendrick Cornelisz bloedvoogd is van zijn kinderen. De conclusie dat Pieter een broer is van Hendrick en Barbara is daarmee gerechtvaardigd.

In de kwartierstaat van Hartog-Kraaijenveld van J. Hartog vond ik een verwijzing naar een akte betreffende ene Pieter Cornelisz als bloetvoogd van de kinderen van ene Adriaen Cornelisz. Na opvragen van de akte bij het Archief van Dordrecht was de heer Haksteen wederom bereid gevonden de akte te vertalen.

Op huijden desen VIen Mertij [1615] zoe zijn met minne ende vrientschap bij maniere van boelscheijdinge ende vertichtinge ter presentie ende ten overstaen van den schoudt ende heemraden ondergenoemt als oppervoochden van 's heeren wegen vereenicht ende veraccordeert Merrichgen Gerritsdr. [weduwe van] wijlen Adriaen Cornelisz. zaliger, geassisteert met Pieter Gerritsz. haeren broeder ende Cornelis Heijndricxsz. haeren oom, ter eenre ende Pieter Cornelisz. als recht bestorven bloetvoocht van de naegelaete weeskinderen van zaliger Adriaen Cornelisz. voornoemt, ter andere zijde ende dat in den manieren hier naer volgende. In den eersten zal de voorsz. Merrichgen Gerritsdr. gehouden wesen haer vier onmondige weeskinderen geprocreert bij den voorsz. Adriaen Cornelisz., met naemen Neeltgen Adriaensdr. out ontrent twaelff, Gerrit Adriaensz. out thien jaeren, Adriaen Adriaensz. out seven jaeren ende Cornelis Adriaensz. out vijff jaeren, te onderhouden in eeten, drincken, cleeden ende reeden, ter schoolen stellen ende naer haeren staet en voerts alles te doen zoe wes een goede moeder schuldich ende behoort te doen, ende dat geduijrende den tijt zoe lange de voorsz. kinderen tot haeren moimbaeren daegen, te weten de knechtgens tot haeren achthien jaeren ende 't meijsgen tot haere sesthien jaeren gecomen zullen sijn. Waer voorens de voorsz. Merrichgen Gerrits geheel tot haeren handen nemen ende behouden sal voor nu ende ten eeuwigen daege alle de goederen 't sij van huijs, hoff, lant, sant, inboel ende haeffelijcke goederen als anders, egeen vvtgesondert, soe die den voorsz. Adriaen Cornelisz. metter doot ontruijmpt ende achtergelaeten heeft, voorts alle incomende schulden ontffangen ende alle vvtgaende schulden betaelen buijten de voorsz. weeskinderen kost ofte profijt. Des is voorsz. Merrichgen Gerritsdr. gehouden de voorsz. kinderen, als 't jongste kint tot zijnen moimbaeren jaeren gecomen sal sijn, te samen vvt te reijcken voor haer vaders besterffenis eens de somme van twee hondert Carolus gulden, compt elck kint vijftich car. gulden. Ende ingevalle eenige der voorsz. kinderen binnen haeren moimbaeren daege comen te overlijden, sullen de belooffde penningen erven op haere andere broeders ofte suster ende niet op haere moeder. Ende oft saecke [ware] dat alle de voorsz. kinderen binnen haeren moimbaren jaeren comen te overlijden, soe en sal de voorsz. Merrichgen Gerritsdr. niet meer de erffgenaemen van de voorsz. kinderen vvtreijcken als eens sonder meer de zomma van hondert car. gulden ende dat niet eer als 't jongste kint, indien 't int leven gebleven waer, tot zijnen achthien jaeren gecomen zoude sijn geweest. Ende oft bevonden worde dat de voorsz. moeder haere kinderen niet eerlijck en onderhielde in eeten, drincken, cleeden ende reeden, als anders, als voorschreven staet, mach de voocht van de voorsz. kinderen met den schoudt ende heemraden de voorsz. kinderen nae haer nemen en besteden de selve op een ander tot coste ende laste van de voorsz. moeder. Ende hier mede zijn de voorsz. parthijen minnelijck ende vriendelijck vereenicht ende veraccordeert, verticht ende vertegen, voor nu ende ten eeuwigen daege. Actum. Aldus gedaen ten overstaen ende ter presentie van Adriaen Geenen schoudt, Aert Jansz. ende Aert Adriaensz. Haen, heemraden in Nieuleckerlant. Date ut supra. (vertaling Bas Haksteen)

Ene Adriaen Cornelisz getrouwd met Merrichgje Gerritsdr kreeg 4 kinderen Neeltge Adriaens (1603), Gerrit Adriaens (1605), Adriaen Adriaens (1608) en Cornelis Adriaens (1610). Bij overlijden van Adriaen Cornelisz werd Pieter Cornelisz bloetvoogd van de kinderen. Het meest voor de handliggende bloedverwantschap is dat Pieter en Adriaen broers zijn. De grote vraag natuurlijk is of we Pieter Cornelisz gelijk kunnen stellen met Pieter Cornelisz alias Ambachtsheer. Dat zou het namelijk ook waarschijnlijk maken dat de Adriaen Cornelisz gelijk is aan Adriaen Cornelisz Ambochtsheer. De vermelding van een Cornelis Hendricks is hier opvallend. Hij wordt als oom van de Merrichje Gerritsdr. Het is verleidelijk om in deze Cornelis Hendricks de vader te zien van Pieter Cornelisz alias Ambachtsheer en zijn boer Hendrick Cornelisz Huysman. Tot nog toe heb ik echter nog niet kunnen vinden hoe Cornelis Hendricks een oom van Merrichje Gerritsdr is en wie Merrichje Gerritsdr is.
Voorals nog lijkt dit spoor dus dood te lopen. We kunnen niet aantonen dat de in deze akte vermelde Adriaen Cornelisz dezelfde is als Adriaen Cornelisz Ambochtsheer. En we kunnen ook niet aantonen dat zijn waarschijnlijke broer Pieter Cornelisz dezelfde is als Pieter Cornelisz alias Ambachtsheer.