zondag 16 augustus 2009

Drie zonen van Jacob Ambachtsheer

In de archieven van Hardinxveld vinden we referenties naar 3 broers Herber, Arij en Aert Jacobzn. Alleen Herber wordt vermeld met de familienaam Ambachtsheer (Herber Jacobs Ambachtsheer). Over Herber vinden we het meeste terug:

- 1 april 1677: comp. voor notaris Pieter Backer te Hardinxveld mr. Leendert de Heck, chirurgijn te Hardinxveld, enerzijds en mr. Arien de Heck, chirurgijn te Bleskensgraaf, Cors Bastiaensz. Bos, als man van Marichien Leendertsdr. de Heck, Theunis den Breeden, als man van Lijsgen Leendertsdr. de Heck, Herber Jacobsz. [Ambachtsheer], als man van Neeltjen Leendertsdr. de Heck, allen kinderen van voornoemde Leendert de Heck, anderzijds. Zij verklaren dat tussen hen comparanten geschil is gerezen aangaande een somma van 400 gl., aan tweede comparanten bij de uitkoop van hun moederlijke goederen door eerste comparant beloofd, maar waarvan tweede comparanten beweren nooit iets te ontvangen te hebben. De overeenkomst houdt in, dat na het overlijden van mr. Leendert zijn voornoemde kinderen bij de scheiding van diens boedel eerst een bedrag van 400 gl. zullen ontvangen. (ONA Hardinxveld inv. 1)

- 22 okt. 1682: mr. Arien Leendertsz. de Heck, chirurgijn te Hardinxveld, als oom en bloedvoogd van de onmondige kinderen van zijn overleden zuster Neeltgen Leendertsdr. de Heck, bij haar verwekt door Herber Jacobsz., transporteert aan Dirck van Vendelo, meester kleermaker te Hardinxveld, een huisje, staande buitendijks in de Peulenstraat te Hardinxveld. (ORA Hardinxveld inv. 4, f. 32)

- 22 mrt. 1683: comp. voor schout en schepenen van Hardinxveld Claes Joosten, Heilige Geest Armmeester van Hardinxveld en Lijsjen Dircx, weduwe en boedelhoudster van Arien Jacobsz., wonende te Hardinxveld. Zij verkopen voor 39 gl. en 8 st. aan Aert en Herber Jacobsz. [Ambachtsheer] hun "gerechtigdheid", zijnde 1/3 part in een erf, huis en dijkstal, staande en gelegen onder de Benedenpolder van Hardinxveld, belend oost Willem Claesz. Couwenhoven c.s. en west Cornelis Pietersz. (ORA Hardinxveld inv. 4, f. 43v)


Tevens vinden we Herber genoemd in combinatie met Teunis Teunisz Ambachtsheer bij een lijst van verpondingen uit het archief van Sliedrecht.
Hoewel we geen ouders en geen doopdatum hebben kunnen terugvinden is de laatste genoemde akte een duidelijke aanwijzing dat het hier om 3 broers gaat. We vinden echter meer aanwijzingen. Zo vinden we de broers Aert en zijn vrouw Berber Willems van Griend terug als doopgetuigen bij de kinderen van Arij. En de vrouw van Arij te weten Lijcksje Dircks vinden we terug als doopgetuigen van de kinderen van Herber.

Hun nageslacht is weinig van terug te vinden maar wat we terug vinden draagt de naam Ambachtsheer. Aert Jacobs en Berber Willems van Griend lijken kinderloos gebleven te zijn. Van Herber vinden we buiten de doop van 4 kinderen alleen de dochter Hendrikje Herbers Ambachtsheer terug als zij 24 augustus 1704 in het huwelijk treedt met Huijbert Jans de Graaf. Hoewel we van Hendrikje geen doop hebben gevonden laat de getuige Berber Willems bij de doop van haar eerste dochter weinig twijfel over haar vader Herber Jacobs Ambachtsheer. De overige kinderen van Herber lijken allen jong gestorven te zijn.

Arij Jacobs trouwt op onbekende datum Lijsje Dircx. Ze laten vier zonen dopen. Dirk, Jacob en 2x een Arij. Alleen Jacob levert verder nageslacht op. Wederom via de doopgetuige bij de kinderen van Jacob Ariens Ambachtsheer en Sijgje Jans de Krijger (getrouwd op 15 maart 1716 te Hardinxveld) kunnen we vaststellen wat er met zoon Jacob is gebeurt. Bij de meeste kinderen treedt zijn moeder Lijsje Dircx op als getuige. Bij Arij Jacobs, gedoopt op 19 aug 1725, vinden we echter nog een Haksje Hubers Ambachtsheer terug. Dit zou de dochter Hendrikje Herbers van zijn oom Herber kunnen zijn.

Voor de vader zijn weinig aanwijzingen. We vinden een Jacob Ariens als doopgetuige bij de oudtste zoon van Herber en op grond van het patroniem zoeken we natuurlijk een Jacob. De enige aanwijzing is verder de volgende akte:

- 11 sept. 1675: comp. voor schout en schepenen van Hardinxveld Theunis Theunisz. Ambachtsheer, als echtgenoot van Jannetje Cornelisdr., Pieter Nanningen en Wouter Hendricksz. de Vrijes, als procuratie hebbende van Cornelis Nanningen, weduwnaar van Marichje Cornelisdr., voornoemde Pieter Nanningen nog als behuwd oom van Teuntgen Cornelisdr. en voornoemde comparanten samen vervangende Cornelis Cornelisz. Oostende, allen kinderen en erfgenamen van Cornelis Cornelisz. Oostende de Oude en Janneken Cornelisdr., zijn vrouw, beiden overleden. Comparanten verkopen voor 200 gl. aan Willem Arijensz. Blocklant, inwoner van Hardinxveld, een huis in de Peulenstraat aldaar, staande op de benedenpolder van Hardinxveld, belend oost Jacob Arijensz. Ambachtsheer en west Pieter Nanningen. (ORA Hardinxveld inv. 3)

Deze geeft in iedergeval het bewijs voor het bestaan van een Jacob Ariens Ambachtsheer. En gezien de patroniem ga ik er vanuit dat deze Jacob een broer is van de eerdere besproken Toenis Ariens (Klophamer), Arij Ariens Ambachtsheer en Barber Ariens. Het ligt voor de hand aan te nemen dat deze Jacob ook de vader van de 3 broers moet zijn.

1 opmerking: